Vadeli işlem ve Opsiyon Piyasası türev araçların ve pay vadeli sözleşmelerin elektronik ortamda alınıp satıldığı, Borsa İstanbul bünyesinde ve Sermaye Piyasası kurumu tarafından denetlenen kaldıraçlı piyasalardır. Tüm dünyada artan finansal ürünler ve risk algısı yatırımcıların istekleri doğrultusunda finansal varlık çeşitlenmesine gitmiş ve sonucunda vadeli işlem opsiyon piyasaları oluşmuştur. Birçok yatırımcının akıllarında viop nedir nasıl işlem yapılır sorusu bulunmaktadır. Vadeli sözleşmeler; belirli bir finansal varlığı bugünkü fiyatını ileriki tarihte anlaşılan fiyattan alma ya da satma imkanı tanıyan kontranlardır. Spot piyasaların aksine işin içinde kaldıraç söz konusu olduğu için oldukça risklidir. Daha önce VİOP da işlem yapmamış kişilerin piyasa ile ilgili bilmesi gereken temel konuları yazımız içerisinde derliyor olacağız.
VİOP Nedir ? Neden VİOP da İşlem Yapılır ?
Kaldıraçlı işlem yapmanın avantajları nelerdir ? VİOP içerisinde endeks, emtia, döviz ve hisse senedi işlemlerini çift yönlü yapabilmeyi ve kaldıraç sayesinde düşük teminatla yüksek miktarda pozisyon açabilmeyi sağlayan riskli piyasalardır. Viop nedir nasıl işlem yapılır ? VİOP un ana mantığı ters pozisyon açarak zarardan korunmamızı sağlamak olsa da birçok spekülatör ve işlem yapan kimseler tarafından tıpkı spot piyasalar gibi kazanç hedefi güdülmektedir. VİOP da işlem yapmak spot piyasada işlem yapmaya göre oldukça risklidir. Spot piyasada 1000 TL lik işlem açarken %10 zarar ettiğinizde 100 TL sermaye erimesi yaşanırken, vadeli piyasalarda 1 e 10 kaldıraç kullanıldığında sermayeniz almış olduğunuz kontrata göre ciddi oranda eriyecektir.
VİOP ta Hangi Hisseler Var ?
Yatırımcıların en çok merak ettiği sorulardan birisi de viopta hangi hisseler var sorusudur. Pay vadeliler olarak viopta 39 tane hisse senedi bulunmaktadır.
VİOP İşlem Örnekleri
VİOP da işlem yapmak bilmeyenler yatırımcılar için oldukça karışık görünebilir fakat aslında durum öyle değildir. Yapmanız gerekenler arama motorlarında güncel rakamları görmek istediğinizde VİOP teminat tutarları 2021 ya da VİOP kaldıraç oranları araması yapıp en güncel rakamları görmek olmalıdır.
Viopda başlangıç teminatı nedir ? Vadeli işlem sözleşmesi alabilmek için belirlenmiş sözleşme fiyatını hesabınızda bulundurmanız gereken minumum tutardır. Özetlemek gerekirse 1 kontrat başına hesabınızda tutmanız gereken TL cinsinden paradır.
Viopda sözleşme büyüklüğü ne demek ? Herkesin merak ettiği bir diğer konuda viopda sözleşme büyüklüğü meselesidir. Sözleşme büyüklüğü kaldıraçlı işlemlerde yarattığınız hacimdir. Özetlemek gerekirse 1 e 10 kaldıraçlı piyasada 1645 TL ile 16.450 TL lik bir işlem açmış gibi bir pozisyon büyüklüğü yaratırsınız.
VİOP Endeks kontratı işlem örneği:
10 adet XU030 (Bist30) kontratı almak istediğinizi düşünelim. 1 adet güncel XU030 kontratı 1645 TL dir.
Buna göre; 10*1645 TL = 16.450 TL başlangıç teminatı yatırmanız gerekmektedir.
Pozisyona giriş: 1475 Puan
Pozisyondan çıkış: 1500 Puan
Pozisyona giriş işlemi: 10 * (147.500 / 1000 ) * 100 = 147.500 TL
Pozisyon çıkış işlemi: 10 * (150.000 / 1000 ) * 100 = 150.000 TL
Kar/zarar işlemi: 150.000 – 147.500 = 2.500 TL
Burada görüldüğü üzere 16.450 TL yatırılan para karşılığında 2.500 TL para kazanılmıştır.
Yüzdesel olarak ise 2.500 / 16.450 * 100 = %15,19 kar sağlanmıştır.
VİOP pay vadeli kontratı işlem örneği:
Arçelik hisse senedinde vadeli işlem açtığınızı düşünelim. Arama motorundan VİOP teminat tutarları olarak arattığımızda güncel ARÇELİK teminat tutarı 450 TL olduğunu görmekteyiz.
1 ARÇELİK kontratı almak istediğimizde 450 TL ödemekteyiz.
Buna göre 10 adet ARÇELİK kontratı almak istediğimizde 450*10 = 4.500 TL ödemek durumunda kalacağız.
Pozisyona giriş: 34,50 TL
Pozisyondan çıkış: 35,00 TL
Pozisyona giriş: 10 * (34,50 * 100) = 34.500 TL
Pozisyon çıkış işlemi: 10 * (35,00 * 100 = 35.000 TL
Kar/zarar işlemi: 35.000 – 34.500 = 500 TL
Burada görüldüğü üzere 4.500 TL yatırılan para karşılığında 500 TL para kazanılmıştır.
Yüzdesel olarak ise 500 / 4.500 * 100 = %11,11 kar sağlanmıştır.
Yukarıda viop nedir, viop kar zarar hesaplama örnekleri ve viop işlem nasıl yapılır konularına yer verdik. İşlem örneklerinde gördüğünüz gibi kaldıraç oranı yatırımcıya spot piyasada yapacağı işlem gücünün x6 , x10 gibi katlara çıkartıyor. Burada hep pozitif yönlü işlem kapatmalara yer verdik. Bunun negatif yönlü olabileceğini de unutmayın.
VİOP da işlem yapanların bilmesi gereken en önemli konulardan birisi de teminat tamamlama çağrısı (margin call) dir. Gün sonu kar/zarar hesapları yatırımcıların hesaplarına aktarılacağından T+1 süre sonra eksi bakiyeye düşmüş olan kişilerden uzlaşma fiyatına göre teminatı tamamlama istenir ve saat 15:00 e kadar teminat tamamlanması gerekmektedir.
VİOP İşlem Saatleri
Pay Vadeli İşlem ve Opsiyon Sözleşmeleri : 09:30-18:10
Endeks Vadeli İşlem ve Opsiyon Sözleşmeleri: 09:30-18:15
Diğer Sözleşmeler(Döviz pariteleri, emtialar vb.) : 09:30-18:15
